Checklists
De onderstaande checklists geven aan wat je wettelijk verplicht bent te doen, maar ook wat je extra kan doen (zie ‘tips’) om je onderneming gezinsvriendelijker te maken.
Ze richten zich in de eerste plaats op ondernemingen in de privésector met minstens één werkneemster/werknemer, dus geen zelfstandigen. De wettelijke rechten en plichten kunnen anders zijn voor zelfstandigen of personeel uit de publieke sector; momenteel zijn deze nog niet opgenomen in de toolkit.
Voor sommige regelingen of verloven moet je werkneemster/werknemer voldoen aan bepaalde tewerkstellings- of anciënniteitsvoorwaarden. Specifieke informatie hierover kan steeds opgezocht worden op de websites waarnaar verwezen wordt.
Deze checklists zijn niet exhaustief, maar ze bieden een eerste handvat om mee aan de slag te gaan. Uiteraard bekijk je steeds binnen je onderneming wat nodig en mogelijk is.
Checklist 1: Vóór de geboorte/zwangerschap
Hoe kan je de onderneming voorbereiden op een zwangere werkneemster? Deze checklist gaat in op zaken die je reeds kan doen vóór je geconfronteerd wordt met een eigenlijke zwangerschap. Een goed voorbereide werkgever is er twee waard.
Checklist 2: Medisch begeleide voortplanting
Het ondergaan van een behandeling voor een medisch begeleide voortplanting kan zeer stressvol zijn voor een werkneemster, alsook voor haar/zijn partner. Bekijk wat je als werkgever kan doen als er extra druk ontstaat op privévlak.
Checklist 3: Bij zwangerschap
Een werkneemster heeft je verteld dat ze zwanger is. Wat nu? Welke zaken moeten gebeuren en welke zaken kan je extra doen om het jezelf, de collega’s en de zwangere werkneemster zo aangenaam mogelijk te maken?
Checklist 4: Borstvoeding
Je werkneemster is terug op het werk en geeft haar kindje nog borstvoeding. Hier moet je als werkgever rekening houden met enkele wettelijke verplichtingen en administratie. Er zijn extra maatregelen die je kan nemen om het de werkneemster zo comfortabel mogelijk te maken.
Checklist 5: Vaderschaps- of geboorteverlof
Niet enkel de zwangere werkneemster heeft recht op verlof en geniet bescherming, ook haar partner heeft rechten. Zij ondergaan een grote verandering in hun privéleven, waar je als werkgever best rekening mee kan houden.
Checklist 6: Bij adoptie of pleegouderschap
Ouder kan je op verschillende manieren worden. Je kan ook een kind adopteren of pleegouder zijn. Dit is een even ingrijpende gebeurtenis als een zwangerschap en heeft ook een voelbare impact op het privéleven. Adoptie- of pleegouders hebben evenzeer recht op verlof en ontslagbescherming.
Checklist 7: Ouderschapsverlof
Onverwachte gebeurtenissen of nieuwe levensfasen van het kind kunnen het evenwicht tussen het werk en privéleven opnieuw verstoren. Hier kan ouderschapsverlof voor de beide ouders een antwoord op bieden.
Wanneer kinderen ziek worden of wanneer er andere familieleden zorg nodig hebben, is het soms moeilijk om het privéleven vlot te combineren met het werk. Daarom bestaan er verschillende vormen van zorgverlof, namelijk palliatief verlof, verlof voor medische bijstand en mantelzorgverlof.
Checklist 9: Tijdskrediet
Heeft je werkneemster of werknemer meer tijd nodig om de zorg op te nemen voor familieleden of de kinderen? Dan is tijdskrediet misschien een oplossing. Deze checklist bespreekt de motieven waarvoor tijdskrediet kan aangevraagd worden, alsook de termijnen en administratieve data die hiervoor belangrijk zijn.
Bijzondere situaties
Wat als er zich bijzondere situaties voordoen (bijvoorbeeld als je werkneemster/werknemer een tweeling verwacht of een kind met een handicap adopteert), of alles niet verloopt zoals gepland (bijvoorbeeld als je werkneemster een miskraam heeft of de moeder overlijdt bij de geboorte)? Ook hier moet je hier als werkgever een antwoord op kunnen bieden. Deze pagina geeft alvast een inkijk in deze bijzondere situaties en de bijhorende regelgevingen.
